Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Arbutus unedo & Lathyrus niger

fotò
fotò
Arbous

Arbutus unedo

Ericaceae

Àutri noum : Darbous, Faus-fraguié.

Nom en français : Arbousier.

Descripcioun :
Aubret, de cop que i'a aubre, bèn couneigu pèr si fru rouge que dounon d'èr à de frago. Li flour, coume de campaneto, soun blanco. Li fueio soun dentado e un pau duro. Se s'atrobo dins lou relarg de l'éuse amo mies li terraire safrous.

Usanço :
Lis arbousso soun manjadisso coume acò, mai vau mies li adouba cuecho en counfituro, dins li pastissarié vo en aigardènt. Se n'en prenès pas trop soun peréu vertuouso contro la cagagno (e li fueio tambèn). La rusco, roujo, e la racino soun bono contro l'ipertesuro que fan pissa.

Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Arbutus
Famiho : Ericaceae


Ordre : Ericales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems Autouno - Ivèr

Sòu : Si
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Terraire safrous
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arbutus unedo L., 1753

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
ges
C
C
C
C
C
R

Arbutus unedo & Lathyrus niger

Coumpara Arbous emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò